پدیده قاعدگی در بانوان مساله ای است که نیاز به شناخته شدن همه جانبه دارد، زیرا نه تنها جسم فرد را درگیر می کند، بلکه می تواند بر حالات روحی او نیز تاثیر گذاشته و در صورت عدم اطلاع کافی از علل بروز چنین عارضه ای و نحوه رفتار صحیح، می تواند مشکل ساز شده و روند عادی زندگی شخص را مختل سازد. باید اشاره کرد که سندروم قبل از قاعدگی حدود 90 درصد بانوان را درگیر می کند و شناخت کامل همه ابعاد و علائم آن و آگاهی از رفتارهای مناسب در این دوران از واجبات است. برای کسب اطلاع از این سندروم ادامه مقاله را مطالعه نمایید.
این عارضه که نام علمی آن Premenstrual syndrome (PMS) می باشد، به حالتی گفته می شود که احساسات، رفتار و سلامت جسمی بانوان را در روزهای خاصی از دوره ماهیانه تحت تاثیر قرار می دهد و این برهه غالبا 5 تا 11 روز قبل از شروع عادت ماهیانه است و تا روز آغاز این دوره ادامه خواهد داشت. این مساله عارضه ای طبیعی است و همانطور که عنوان شد، حدود 90 درصد بانوان در سن قاعدگی را تحت الشعاع قرار می دهد. اگرچه علت اصلی این عارضه ناشناخته است، اما برخی محققان بر این باورند که علت را می توان در تغییر سطح هورمون های جنسی و سرتونین جست و جو کرد. سرتونین (Serotonin) هورمونی است که در مغز انسان ترشح می شود و بر احساسات و خلق و خوی فرد تاثیر می گذارد. این تغییرات همزمان می تواند منجر به بروز حالاتی نظیر اضطراب، حساس شدن و نگرانی شود.
افرادی که سابقه ابتلا به افسردگی و اختلالات رفتاری را دارند، بیش از دیگران در معرض این عارضه قرار می گیرند. این مساله در بین بانوانی که دچار افسردگی پس از زایمان می شوند، به وفور دیده می شود. ابتلای یکی از بانوان خانواده به افسردگی یا PMS نیز می تواند فرد را در معرض افراد با ریسک ابتلای بالا قرار دهد. بانوانی که در معرض خشونت های خانگی قرار می گیرند و یا دچار ضربات جسمی و روحی شدید شده اند، نیز در زمره افراد با ریسک بالا هستند.
دوره قاعدگی هر زن به طور متوسط حدود 28 روز است و تخمک گذاری در روز 14 این سیکل صورت می گیرد. این سندروم می تواند از روز 14 سیکل آغاز شود و تا 7 روز پس از شروع آن ادامه پیدا کند. علائم این سندروم می تواند اط سطح خفیف تا شدید بروز کند و حدود 80 درصد از بانوان حداقل دو علامت را در دوره قاعدگی خود تجربه می کنند. بارزترین علائم این سندروم عبارتند از:
نفخ و دردهای شکمی
دردناک شدن سینه ها
یبوست یا اسهال
حساس شدن بیش از حد
خستگی و یا بروز اختلال در خواب
افسردگی، اضطراب، نگرانی و غمگین شدن
سردرد
آکنه
میل به خوردن برخی خوراکی ها و مخصوصا شیرینی جات
البته این علائم ممکن است در همه افراد بروز نکند و حتی برخی بانوان تنها با یک علامت دوره خود را به پایان برسانند. اما راهکارهایی در این دوره وجود دارد که می تواند به کنترل سندروم پیش از قاعدگی پرداخته و مانع از تحت تاثیر قرار گرفتن زندگی فرد شود.
این سندروم قابل پیشگیری و یا درمان نیست و امری طبیعی به حساب می رود که ضروری است کنترل کردن آن را آموخته و روال عادی زندگی خود را پیش بگیریم. در صورتی که شما علائم خفیف تا متوسطی از این عارضه را تجربه می کنید، راهکارهای زیر می تواند به کمکتان بیاید:
سعی کنید تا جای ممکن زیاد آب و مایعات بنوشید تا نفخ شکمی را کاهش دهید. هم چنین داشتن تغذیه سالم که شامل مصرف مقادیر زیادی میوه و سبزیجات و پرهیز از خوردن نوشیدنی های قندی و الکلی، کافئین و نمک است، بسیار راهگشا خواهد بود. این اقدامات باعث می شود سطح انرژی شما بالاتر رفته و از شدت خستگی و بی حالی این دوره خواهد کاست.
استفاده از مکمل های غذایی که حاوی فولیک اسید، ویتامین B6، کلسیم، ویتامین Dو منیزیم هستند، می تواند دردهای شکمی و تغییر حالات روحی را تسکین دهد و در افزایش شادابی و انرژی شما تاثیر گذار خواهد بود.
کم کردن سطح استرس و نگرانی ها روزمره نیز به شدت در بهبود حالات روحی شما در این دوران موثر است و برای این منظور مطالعه و ورزش کردن بهترین گزینه ها می باشد. هم چنین مدیتشین و یوگا نیز می تواند به افزایش تمرکز و ثبات روحی شما کمک کند.
اما برخی افراد سندروم سخت تری را تجربه می کنند و ضروری است تا در صورت مشاهده علائمی نظیر افسردگی شدید، حملات عصبی، فکر به خودکشی، بی خوابی های مکرر، نداشتن تمرکز شدید و پرخوری مراجعه به پزشک را در اولویت قرار دهید. پزشک با توجه به سابقه خانوادگی و بررسی های پزشکی با راهکارهای درمانی مشخص می تواند از شدت این علائم کم کرده و شما را به روال عادی زندگی باز گرداند. هم چنین باید اشاره کرد که این علائم در بسیاری بیماری های دیگر نیز دیده می شود و لزوما به معنی سندروم قبل از قاعدگی نیست. بنابراین می توانید با مراجعه به پزشک از علل این علائم آگاهی پیدا کنید. خوشبختانه درصد کمی از بانوان نوع شدید این عارضه را تجربه می کنند و سایرین می توانند با راهکارهای عنوان شده در منزل، سندروم خود را کنترل کنند.
سندروم پیش از قاعدگی مساله ای شایع در بین طیف گسترده ای از بانوان در سن قاعدگی است که منجر به بروز تغییراتی در حالت جسمی و روحی آنها خواهد شد. این عارضه فرد را دچار افسردگی، عصبانیت، تحریک پذیری، نفخ و دردهای شکمی، بی حالی، سردرد و ... می کند که شدت آن در افراد مختلف متفاوت است. نوشیدن مایعات کافی به همراه رژیم غذایی سالم، تحرک کافی روزانه و مصرف مکمل های غذایی مناسب می تواند از شدت این علائم بکاهد و حالات روحی فرد را کنترل کند. نکته قابل توجه آنجاست که شناخت این علائم و زمان بروز آنها می تواند در مهار آنها تاثیرات بسیار مثبتی داشته باشد و از غافلگیر شدن وی جلوگیری کند. هم چنین مراجعه به پزشک را به افرادی که دوره شدیدی را طی می کنند، توصیه می کنند.
